|
Disusun jari sabaleh jo kapalo .
Takaba Dilangik Tabarito di Bumi
Tabatiak di TV Austria Januari 2012
Sambah tuo di lewakan
Kalau dek pandang sapinteh lalu
Banyak pahamnyo taguliciak
Pandai tak rago baguru
Salam tak sampai kakasiak
Sadangkan baguru kapalang aja
Lai bak bungo kambang tak jadi
Kok kunun dapek dek mandanga
Tidak didalam dihalusi
Karuak kok tak sahabih gauang
Mahawai tak sahabih raso
Banyak pahamnyo nan tak langsuang
Batuka dari mukasuiknyo
Sabab karano dek baitu
Timbualah niaik cinto hati
Nak marunuik tambo nan dahulu
Sajarah adat nan usali
ambo nan indak cadiak pandai
Hanyo manjawek dari guru
Pituah guru dipaberai
Nan jadi paham jo ulemu
Sangajo guno diuraikan
Kahadapan sidang nan basamo
Untuak nak samo dipikiakan
Nak samo dirunuik tujuannyo
Baburu ka padang
data
Dapek lah ruso balang kaki
Marangah di rimbo
kamang
Kok baguru kapalang aja
Di silau guru,
gurulah lah pai
Di cari buku, buku
lah hilang
Banda urang denai bandakan
Padi barapak ditangah koto
Kaba urang denai kabakan
Kok baduto denai ndak sato
Cupak jo gantang alah tatagak
Tarusan dari banda kiliang
Mahilia katangah koto
Mauh dimintak ka niniak mamak
Sarato dunsanak sakuliliang
Karano denai mambukak mamang jo tambo
Niniak mamak rang Minang
Tahu di hereng jo nan gendeang
Tahu diraso jo pareso
Tahu jo kilek jo nan bayang
Tahu
alamaik kato sampai
Alun bakilek lah bakalam
Bulan lah sangkok tigo puluah
Balun di caliak lah dimakan
Rasolah tibo dalam tubuah
Takilek ikan di aia
Ikan takilek jalo tibo
Tantu jantan batinonyo
Raso raso dibaliak awan
Liau diateh itu pulo
Ukua jo jangko kok tak tarang
Susunan niniak muyang kito
Nan manantukan barih jo balabeh
Sarato cupak nan jo gantang
Dek rancak kilek loyang datang
Intan disangko kilek kaco
Jalan dialiah dek rang lalu
Cupak dipapek rang mangaleh
Adaik dialiah dek rang datang
Dek rancak rupo tajam mato pangkua
Tanah bato manjadi data
Padang diambiak ka panetek
Dek rancak dendang tukang gandua
Ndak tahu barang lah batuka
Gadang
dituka rang jo nan ketek
Bakarih si katimuno
Patah lai basimpai alun
Ratak sabuah jadi tuah
Jikok dibukak pusako lamo
Dibangkik tareh nan tarandam
Lah banyak ragi nan barubah
Tak ado gadiang nan tak ratak
Tak ado tupai nan tak gawa
Manusia basifat kilaf
Nan qadim hanyo sifat Tuhan
Satinggi tinggi malantiang
Mambubuang ka awang-awang
Baliaknyo katanah juo
Sahabih dahan jo rantiang
Dikubak dikulik batang
Tareh panguba baru nyato
Jalan mandata ingek tataruang
jalan manurun ta antak-antak,
jalan mandaki sasak angok
jalan malereang kok tagalincia.
Badeta hitam,babaju hitam, sarawa endong pakaian silek
Badeta panjang bakaruik, bayangan isi dalam kulik,
panjang tak dapek kito ukua, leba tak dapek dibidai.
Salilik lingkaran kaniang, ikek santuang jo kapalo,
tiok katuak baundang-undang, tiok liku aka manjala,
dalam budi marangkak, tumbuak dek paham tiok lipek,
lebanyo pandindiang kampuang, panjangnyo pandukuang anak kamanakan,
hamparan dirumah tanggo, paraok gonjong nan ampek,
dihalaman manjadi payuang panji, hari paneh tampek balinduang,
hari hujan bakeh bataduah, dek nan salingkuang cupak adat,
nan sapayuang sapatagak, jo nan dibawah payuang,dilingkuang cupak,
manjala masuak nagari, adaik warih mandirikan.
Babaju hitam taluak balango, bahati putiah barasiah,
hitam tahan tapo, putiah tahan sasah,
disasah baabih aia, dikikih baabih basi.
Basirawa galembong tapak itiak, kapanuruik alua nan luruih,
kapanampuah jalan nan pasa, kadalam koroang dengan kampuang,
sampai ka koto jo nagari, langkah salasai baukuran,
martabat nan anam mambatehi, murah jo maha ditampeknjo.
Nan capek kaki ringan tangan, alun disuruah njo lah pai,
alun diimbau nyo lah datang, nan bahati suci bamuko janiah,
nan bamato jalang talingo nyariang, mamakai usuah jo pareso,
tahu disumbang jo nan salah, parik paga dindiang nan kokoh,
maampang lalu kasubarang, mandindiang sampai kalangik,
manjago cabuah kok njo tumbuah, sibaka maliang jo cilok,
manjago barih kok talampau
Manjago cabuah kok tumbuah, mamaliharo sia jo nan baka,
manjago cakak jo kalahi, mamaliharo sumbang jo salah
Kain saruang tanun silungkang, sabidang diateh lutuik,
hiduik jo mati alamaiknyo, ado batampek kaduonyo,
luruih dalam tak buliah senteang, patuik senteang tak buliah dalam,
karajo hati kasamonyo, mungkin jo patuik baukuran,
tanah nyo merah bacoklat, tando barani karano bana,
ulemu bak bintang bataburan, basumarak katangah koto,
mancayo masuak nagari.
Ingek dirunciang kamancucuak,
sarato rantiang kamanyangkuik,
dahan kamaimpok
Kok duduk marauik ranjau, kok tagak maukua jarak,
semba kasampiang laluaso, jambau kamuko lakeh sampai,
kabalakang mudah manjawek, kok nak tagak tibo salompek,
kok nak suruik salangkah lapeh, caliak jo pandang baalamaik,
garak jo garik batujuan, kato boneh kadikatokan,
garak sipadiah nan
digarakkan.
Ingek-ingek
sabalun kanai,
malantai sabalun lapuak,
jarek sarupo jo jarami,
musang babulu ayam.
Pihak kapado Sasaran PMG=SENTAK , nan kaciak mudo matah,
bonehnyo dibaok lamak, tingginyo dibaok ruweh,
bak rabuang jolong mambacuik, bak umua bilangan hari,
baruweh satampuak alun, gadang disiram ambun malam,
batang gampa sambilu indak, urek alun mancakam tanah,
pucuak alun madapek angin, iduik diruang rumpun batuang,
antah pabilo kabasaga,
Tapi..........................,
untuang kok elok palangkahan,
dek masin lidah matoari,
dek dingin tangan Pandeka atau gurunyo
talakik rabuang jadi batuang,nyo baurek bagumpa gadang,
nyo babatang baruweh ruweh,badaun rimbun jo rancak,
tabiang diagak jan nyo runtuah, lurah mamuji
kalinduangan,
bukik diateh ndak taseso.
Nyampang talakik tinggi isuak, batang nyo runduak kabawah,
pucuknyo kulai kabumi,manyilau tanah manggadangkan....................,
badarun pintak kalangik, mamohon kapado tuhan,
andaknyo: PMG=SENTAK , bak ambalau lakek kahulu,
bak pisau diasah tajam, bak karih lenggo geni,
basimpai jo kasiah sayang, bahulu jo kabanaran,
barakek kato saiyo, sanyawa tak carai tangga,
bapisah urang jo manusia, sinan katangga kaduo nyo,
itulah pintak pinto kito......................
lah masak padi rang singkarak
masak nyo batangkai tangkai
satangkai jarang nan mudo
kabek sabalik buhua Sentak
jarang lah urang ka maungkai
tibo rang punyo rarak sajo
Raso aia ka pamatang, raso minyak kakuali,
nan bakabek rasan tali nan babungkuih rasan daun,
cadiak dikampuang, kampuang patahankan,
cadiak suku suku patahankan,
cadiak nagari nagari patahankan,
cadiak bangso bangso patahankan.
tarapuang samo anyuik, tarandam samo basah,
parang pusako samo dilipek, parang samun samo diadoki.
kok dianjak urang batu pasupadan, dirubah urang kato pusako,
dirubah kato nan bana, nan condong diariah urang,
nan lamah dititih urang, dijajah urang tumpah darah,
busuangkan dado ang buyuang, tagakkan kapalo gau gadih.
caliakkan tando anak rang Minang, jan cameh darah taserak,
usah takuik nyawo malayang, basilang dalam parang,
sabalun aja bapantang mati, baribu sabab mandatang,
namun mati hanyo sakali.
Kalau indak mati karano padang,
karano nan lain kamati juo,
baribu sabab mandatang,
namun mati sakali sajo.
kalau japuik indak tabaok, dadak mananti ditampuruang,
dicabiak kapan ditangah rumah.
Tabujua lalu tabilantang patah
Ka hilia jalan ka Padang,
ka mudiak jalan ka Ulakan,
musuah indak dihadang,
basuo pantang di ilakkan.
Langkah tigo di sunggai Patai,
ampek jo langkah dilangkahkan,
simbua jo patah silek Lintau,
sarato kalatiak paweh.
Langkah ampek jo ganjua suruik,
gajah badoroang jo silek rimau,
siku sipak tampa tarajang.
Pitih sasuku
Bareh sasukek
Antakan siku
Lewakan cuek
Ado pun galuik jo silek niniak muyang kito
co iko carito mamang jo tambo:
pado Sutan Maharajo Dirajo taruih balaie ka Pulau Andaleh
dikawani Syekh Shole nan bagala Cateri Bilang Pandai
urang nan cadiak candokio lagi arih bijaksano
nan barasa dari hulu sungai Masie,
dipajalanan singgah pulo ditanah Parsi, Hindia jo Himalaya,
Campo jo Siam, mandapek kawan
lalu diangkek jadi kapalo dubalang,
nan bagala Harimau Campo, Kambiang Hutan, Kuciang Siam
sarato parewa nan bagala Anjiang Mualim,
adopun Cateri bilangpandai, pandai manarah manalakang
mahia manjarum manjarumek, santiang mamati
jo aie liua
pandai manyisia dalam aie, tapek manembak di nan kalam,
kalam kapiek gilo buto, basilang sajo palurunyo
lah kanai sajo disasarannyo,pandai mambuek sambang loji
pakai pasak datang dari dalam, alun diraiah lah tabukak,
lah tibo sajo dijangkonyo,
baitu pulo Siharimau Campo, urang bagak dari India,
badan babulu kasadonyo, urang takuik malawannyo
makan tangannyo bak cando guruah, capek kakinyo bak cando patuih
tibo digunuang gunuang runtuah, tibo dibatu batu pacah,
pandai manyambuik jo manangkok bisa mangipeh jo malapeh
pandai basilek jo balabek jikok malompek bak cando kilek,
kok disabuik tantang Sikambiang Hutan
batanduak dikapalo pandai balari ditangah rimbo
tau di padang nan baliku tantu jo tanjuang nan babalik
tau jo lurah nan babatu tau jo aka nan kamambalik,
babanak ka ampu kaki, barajo di hati basutan di mato
kareh hati ndak tanguang, kok pakaro hetong di balakang,
dikajipulo tantang Sikuciang Siam, kok manyuruak dihilalang salai,
maambiak indak kahilangan, bantuak bak singo lalok,
santiang manipu jo manepong, kok malangkah indak balasia,
malompek indak babuni, kunun lidahnyo indak baense,
muluik manih bak tangguli kok manggauik indak mangasan,
lah padiah sajo mangko ka tau,
baitu pulo tantang Sianjiang Mualim, Parewa nan datang dari Himalaya,
mato sirah bak cando sago, gigi gadang tajam babiso pulo,
angok nyo tahan larinyo kancang, pandai maintai di nan tarang
pandai mahangok dalam bancah, sabalun sampai pantang manyarah,
pandai manikam jajak tingga, jajak ditikam mati juo,
bahiduang tajam bak sambilu, bia kampuang lah papaga,
inyolah dulu sampai didalam.
Tapi dek pandai sarato bijak niniak moyang kito
di ajalah urang nan barampek ko jo kato nan ampek
baradaik batanun budi
Saukua
mako manjadi,
sasuai mako takanak,
jo kok pandai bamain budi,
urang jauh jadi dunsanak.
Talangkang
carano kaco,
badarai carano kendi,
sipuluik samo rang randangkan,
bacanggang karano baso,
bacarai karano budi,
itu nan samo rang pantangkan.
Dek
ribuik rabahlah padi,
dicupak nak urang canduang,
iduik kok tak babudi,
duduak tagak kamari tangguang
Pulai
batingkek naiak,
maninggakan ruweh jo buku,
mati rimau maninggakan balang,
mati gajah maninggakan gadiang,
mati manusia maninggakan jaso.
Nan
kuriak iolah kundi,
nan merah iolah sago,
nan baiak iolah budi,
nan endah iolah baso
Diturunkan jo ditarangkan dek niniak muyang kito bahaso Alam takambang jadi guru
saroman kayu gadang ditangah padang, tinggi tampak jauah, dakek jolong basuo, ijan condong kumari rabah, ijan saroman batunggak batang jilatang, ijan saroman babandua batang bayam, ijan saroman batubuah puluik-puluik, ijan saroman bagandang saliguri,....................
Cari
bukik paninjauan,
jarah nan nyato bapaninjau,
maliang nan nyato bapangiriak.
Habih sanjato tajam,
hilang sanjato lahia,
sanjato bathin digunokan.
Sahari sahalai banang, lamo – lamo manjadi sahalai kain.
Sakabek bak siriah, sarumpun bak sarai
basilek kami di Wina, kumpulan anak urang didunia, adaik nan indak panah lupo, lingkuang marapi jo singalang, kok tacinto mamak isuak
di : Wurmsergasse 43/1-2
A-1150 Vienna - Austria. Europa. disiko lah bana Sasaran kito
nan manulih : Puti Kaisar Mihara